Żywy folklor – spotkanie z ‘’wilkołakiem’’ w Andrzejówce

Większość historii związanych z folklorem ludowym  i legend to jedynie mit, ale co zrobić kiedy tego typu zdarzenia zgłaszane są w obecnych nam czasach ? Do takiego znamiennego zdarzenia w którym zauważono przedziwną istotę doszło w małej miejscowości k/ Muszyny w Andrzejówce w połowie lat 90 –tych XX wieku, a świadkami  były dwie dziewczynki, która jedna z nich po latach podzieliła się ze mną swoją  historią.

   

    Niniejszy artykuł chciałbym aby został potraktowany przez Czytelników do serii artykułów pt. ‘’Magonia po Polsku – spotkania z niezwykłymi istotami’’, które gościły na moim blogu ponieważ utrzymany jest w podobnym tonie i związany z ‘’magicznymi postaciami’’ z dawnego folkloru. Przyznam, że zagłębiając się w literaturę folklorystyczną  w trakcie pisania książki ‘’Magiczna Rzeczywistość’’ m.in.  historie związane z ‘’wilkołactwem i wilkołakami’’ byłem bardzo sceptyczny i nie traktowałem tego poważnie, ponieważ nie dane mi było nigdy w życiu poznać kogoś kto spotkał coś podobnego. Jedna z moich Czytelniczek książki napisała do mnie arcyciekawą wiadomość opisując nie tylko spotkanie z czymś co z grubsza można nazwać ‘’wilkołakiem’’, ale także przekazała potok informacji, które niegdyś w okolicy pomiędzy Andrzejówką, a Muszyną konotowały z dawnym folklorem oraz magicznymi rytuałami, którymi parano się w tych okolicach.  Historia związana z wilkołakiem była o tyle groteskowa  iż dwie małe dziewczynki zauważyły ‘’stwora’’ w wychodku, który był niegdyś nierozłącznym elementem  na Polskiej  wsi. Mało tego zdarzenie cechowało się wysokim wskaźnikiem dziwności z uwagi, iż ‘’postać wilkołaka’’ była półprzeźroczysta, a dodatkowo świadkowie to ‘’coś’’ widzieli zupełnie inaczej. Oddajmy głos mojej rozmówczyni. 

Miejsce zdarzenia zaznaczone żółtym okręgiem 

 ‘’Opiszę zdarzenie, które miało miejsce na terenie dawnej łemkowszczyzny (Andrzejówka/Muszyna/Krynica-Zdrój). Jak miałam tak ok +/-8 lat bawiłam się z innymi dzieciakami w podchody, były wakacje i już zaczynało się ściemniać. W pewnym momencie zachciało mi się zwyczajnie sikać a nie bardzo chciałam  wracać do domu bo wiedziałam, że jak wrócę to  mama już mnie nie puści z powrotem na pole, a że niedaleko znajdował się stary wychodek, z którego już praktycznie nikt nie korzystał na podwórku mojego sąsiada (obok gnojówki-to może być w sumie ważna informacja) postanowiłam tam się udać. Za mną poszła moja starsza o dwa lata koleżanka bo też chciała sikać. Jako pierwsza podeszłam do wychodka, otworzyłam drzwi i zobaczyłam przed sobą ogromną, czarną, owłosioną ale też dobrze zbudowaną postać z wilczym pyskiem. Ledwo się tam mieścił! Złapałam z nim kontakt wzrokowy i zrozumiałam, że nie powinnam tego była widzieć więc szybko zamknęłam drzwi i zaczęłam biec w kierunku domu, po chwili usłyszałam krzyk koleżanki, byłam tak przerażona, że zapomniałam o niej. Odwróciłam się i biegła za mną ale tak jakby nie kontaktowała. Zatrzymałam ja i zapytałam co widziała..ona, że ogromnego goryla. I to jest koniec. Nigdy później nie widziałam czegoś podobnego i po zdarzeniu nikomu tego nie mówiłam, z tą koleżanką też później nie rozmawiałam na ten temat. Dopiero parę lat temu opowiedziałam to mamie. Ogółem wyparłam to, ta istota czuła się przyłapana, całą swoją postawą może jakoś telepatycznie dała mi do zrozumienia, że nie powinnam była jej widzieć. Moja koleżanka widziała goryla ja wilka, ale mnie nie zdziwiło to, bo ta postać miała dobrze rozbudowane ramiona, jak u goryla. Natomiast pysk był wilka wiem bo się akurat przyjrzałam. No to było dziwne mega jak teraz o tym myślę.   Nie wiem, który to mógłby być rok, 93/94 lub 95 na pewno wakacje, wieczór zaraz po zachodzie słońca (nie było już słońca ale jeszcze nie była to noc) a i jeszcze jedna rzecz mega istota- wilkołak był jakby przeźroczysty w takim ledwo zauważalnym stopniu’’.

Zdjęcie obecnego miejsca zdarzenia z widocznym wychodkiem po lewej stronie budynku zdj. Natalia (c)

Zdjęcie wychodka w obecnym stanie to własnie po otwarciu drzwi zauważono osobliwą ''istotę'' zdj. Natalia (c)

Kobieta ( nazwisko zastrzeżone) uściśliła, iż postać miała czarne oczy o wyglądzie ludzkim, wciśnięta pod strop wychodka, zauważalne było przygarbienie, rozbudowane bary i ramiona wszystko pokryte ciemną sierścią.  Całe zdarzenie trwało około 5 sekund.  Bardzo znamienną rzeczą było, to, że ‘’wilkołak’’ był jakby  przeźroczysty z delikatną poświatą.  Kolejna dziwność to taka, że świadek zauważyła coś z goła innego od koleżanki, ale również mogło dojść do pomyłki ponieważ postać generalnie była pokryta sierścią niczym klasyczny bigfoot.  Przekazanie historii o wilkołaku wywarło w następstwie negatywne reakcje, które przywróciły lęki u Natalii ‘’poruszanie go wpływa negatywnie na moje życie. Zaczęłam mieć lęki i nie mogłam spać w nocy’’.

Z czym tak naprawdę zetknęły się młode wówczas dzieci, czy ktoś zrobił sobie z nich żart ? Moja rozmówczyni zdecydowanie była innego zdania, do dziś zdarzenie, które przeżyła jakby nie dociera do niej, jednak było zupełnie realne. Spekulując można zapytać czy ‘’magiczna’’ postać była fizyczna  ? W jakimś sensie tak na pewno w świadomości świadków, ale nie była to żywa istota z krwi i kości szczegół ‘’półprzeźroczystości’’ jest tego właśnie dowodem. A może  była to jakaś projekcja w świadomości dzieci – tego już się nie dowiemy.

Biały wilk, magiczne rytuały  i czarny pies

Kobieta przekazała mi jeszcze inne  bardzo interesujące zdarzenia, które ocierają się o dawny folklor z którym związany jest tajemniczy biały wilk .

‘’Byłam z wizytą u mojej znajomej, która od zawsze mieszkała w połemkowskim domku. Była z nią jej koleżanka też tutejsza i odważyłam się poruszyć temat wilka (wilkołaka) Obydwie zrobiły oczy i trochę żartowały, znajoma chciała zbywać temat mówiąc, że to wyobraźnia dziecka ale jak powiedziałam o koleżance, że też coś widziała w tym samym miejscu zaraz po mnie to zmieniła ton i opowiedziała mi swoją historię! I też z białym wilkiem! Tak właśnie od początku przypuszczałam, że ta zjawa może mieć coś wspólnego ze starą cerkwią i cmentarzem. Więc teraz historia znajomej . A więc dookoła cerkwi są lipy (aktualnie pomniki przyrody-bardzo stare) i na gałęzi (której już nie ma) jednej z tych właśnie lip, zawieszona była huśtawka i znajoma wraz  jeszcze z innymi dziećmi bawiły się huśtając i skacząc w zagrabione kopy liści (była jesień) i po pewnym czasie zauważyli białego wilka na murach przycmentarnych. Nie dowiedziałam się czy stał na czterech łapach, czy na dwóch bo ciocia ma ponad 60 lat i nie pamięta dobrze. Natomiast pamięta, że wszyscy go zobaczyli, wystraszyli się i uciekli’’.

Cerkiew, która znajduje się około 200 metrów od miejsca w którym zauważono ''wilkołaka'' to własnie w jej okolicy zauważono białego ''wilka'' 

Czarostwo było praktykowane w Polsce mimo przejścia na Chrześcijaństwo, w wielu wioskach zawsze znalazła się jakaś szeptucha lub osoba parająca się  magią. Nie będę zagłębiał się w korzenie czarostwa chociaż jest to bardzo interesująca tematyka. Pani Natalia opisała pewne zdarzenia, które wpisują się  termin czarostwa czy używania rytuałów.

‘’Moja mama opowiadała mi bardzo dużo takich dziwnych historii ze swojej wsi (Wojnarowa niedaleko Stóż, k. Bobowej) ale to jak już byłam na studiach. Np. o Kaśce, która świdrowała oczami, moja mama była świadkiem jak właśnie ta Kaśka przechodząc obok ich domu zaczęła zachwycać się gąskami, mówiła " jakie piękne gąski" i świdrowała oczami, po czym wszystkie gąski na raz przewróciły się jak nieżywe. Babcia mojej mamy odczekała jak Kaśka zniknęła za miedzą, podbiegła do gąsek pozbierała je zaniosła pod studnie i zaczęła odczyniać czary pokrapiając je wodą i coś "mamrocząc" po czym gąski jedna po drugiej ożywały. Jest jeszcze jedna historia z kobietą, która posiadając małe poletko i jedną krowę miała największe zbiory. Kuzynka mojej mamy poszła raz do niej na wyrobek (na wsiach tak robiono z dziećmi, bo dostawały one po takim wyrobku np. część z plonów w zależności przy czym pomagały) i została u niej na noc. A spały w jednej izbie. Zbudziła się i zobaczyła, że stara siedzi przy stole z otwartą księgą i coś "mamrocze" i nagle zobaczyła, że spod stołu wychodzi czarny duży pies. Przeraziła się bo wiedziała, że stara nie ma psa. Doczekała do rana i uciekła stamtąd, powiedziała, że już nigdy tam nie wróci. Zapytałam mamę skąd takie rzeczy i w takim natężeniu, odpowiedziała, że podejrzewa, że to ma coś wspólnego z tym, że ludzie na wiosce nie byli religijni i wierzyli w zabobony (pogaństwo) ale jak wiara w kościół się umocniła to się uspokoiło’’.

Rycina z epoki ukazująca kontakty ludzi z ''wilkołakami'' 

W okolicy miano spotykać typowo folklorystyczne akcenty, które wiążą się z magicznymi postaciami m.in. mamuny, które miały porywać dzieci niczym klasyczne współczesne ufo abdukcje. 80 letnia babcia i dziadek Pani Natalii, zna historię o diabłach, ognikach, mamonach i rusałkach, które były niegdyś widywane w okolicznych lasach, które uwielbiały sprawiać psikusy ludziom.  Temat ten  moja korespondentka zamierza kontynuować i spisać wszelkie relacje, które dziś stanowią bezcenną perełkę etnograficzno -  historyczną, ale także znajdujemy tam arcyciekawe konotacje związane z ‘’nieznanym’’.

Na zakończenie jeśli kogoś interesuje temat poruszany w niniejszym artykule zapraszam na stronę Krzysztofa Dreczkowskiego, który także od lat zajmuje się aspektem folkloru związanego z wilkołactwem.

http://zmiennoksztaltne.blogspot.com/2012/04/wilkoaki-istnieja-temat-w-budowie.html

Jeśli słyszeliście w swojej okolicy o podobnych zdarzeniach związanych z magicznymi postaciami uprzejmie proszę o kontakt arekmiazga@gmail.com